Magazyn Korzenie

Aby zrozumieć Polskę, trzeba mieszkać w Warszawie. Z Zachodu Polski tego nie widać. Tam jest często już normalnie- chodniki, ulice, domy – im bliżej Niemiec niż Polski. Z tamtej perspektywy Polska wydaje się normalnym krajem, z normalną demokracją etc.

Ten czar pryska w Warszawie. Miasto trzeciego świata, wielka prowizorka bud i straganów pomiędzy normalnymi budynkami. Upadłe centrum miasta, z  Chmielną- deptakiem zamienionym w podły slums.

A przede wszystkim ludzie. Ci warszawscy są inni- nie tworzą społeczności, jak ludność miast na zachodzie Polski. Są bardziej konserwatywni, przy nich zachodnia Polska wydaje się ultraliberalnym rajem. Do Warszawy „nie doszło” wiele z idei i zachowań które przedarły się przez polską granicę.

Uważam siebie za ofiarę polskiego pr-u. Gdybym wiedział, w jakim stanie jest ten kraj, przenigdy nie wracałbym z Wielkiej Brytanii. Ale niestety, z perspektywy polskiej zachodniej prowincji tego nie widać. Byłem głupi.

Jesteśmy krajem, w którym rządzą posiadający wpływy w mediach. Myślicie że jak wyślecie tekst do działu opinii jakiejś gazety tak jak inni autorzy, to on się ukaże? Bzdura, to przywilej dostępny nielicznym mającym wtyki, znajomości, powiązania. Media rządzą światem, determinują to o czym myślą ludzie poprzez mechanizm przypominania poszczególnych tematów, układania tzw. agendy- kolejności tematów jakie poruszają, promowania najważniejszych problemów. W moim mieście politycy kontrolują 90 % mediów poprzez system dotacji dla lokalnej kablówki czy miesięczników, czy bezpośredniej kontroli w ramach mediów publicznych.

Dodatkowo o naszym losie decyduje konserwatywny elektorat z mniejszych miast, miasteczek, wiosek bardzo ludnego południa Polski: Galicji, kraju bardzo tradycyjnego. Nie jesteśmy krajem w którym landy decydują same o swoich prawach, jak np. RFN, w którym każdy land ma inne prawa odnośnie narkotyków miękkich. Jesteśmy krajem, w którym mądrzy, inteligentni ludzie: naukowcy, specjaliści, nie mają de facto żadnego wpływu na władzę. I nie mogą mieć, ponieważ zwykle mają inny światopogląd, nie pasujący do światopoglądu władz. Do mediów publicznych czy prywatnych tych o odmiennym światopoglądzie nawet się nie zaprasza.

Zostają ci naukowcy którzy pasują światopoglądowo, ale zwykle też w dziedzinie nauki prezentują podobną otwartość na nowe prądy i poglądy. Na Zachodzie Europy nie mieliby szans nie znając języków i mając niskie kwalifikacje.

Jesteśmy, podobnie jak Bułgaria i Rumunia, krajem z którego uciekają elity intelektualne, dodatkowo oprócz tych dwóch krajów jesteśmy najbiedniejszym krajem w Unii Europejskiej. Czechy czy rządzona przez liberałów Estonia są dziś o połowę zamożniejsze. O tym się nie mówi w mediach, bo ci którzy zostają, nie chcą podkopywać swojej pozycji. Każdy, kto dostrzeże różnice między Polską a Zachodem Europy, widzi przepaść tak wielką, że jedyne co pozostaje, to emigracja.

Polski PR głosi że Polska to kraj normalny, gdzie kariera w zachodnim stylu jest możliwa. Bzdura, przekona się o tym każdy kto kiedykolwiek spojrzał bliżej w oszustwo polskiego systemu. Brak konkursów czy to na stanowiska zawodowe czy naukowe, wszechogarniająca Vetternwirtschaft, „gospodarka krewnych i znajomych”, jedna wielka sitwa, mafia układów i układzików.

Polskie gazety, od „Przekroju” i „Wyborczej” do „Dziennika” czy „Rzeczpospolitej” perfidnie nas zwodzą. Dziennikarze zapewne myślą że „pudrując” rzeczywistość ratują nasz kraj przed masową emigracją wszystkiego co ma mózg, podczas gdy po prostu od lat zmiatają problemy pod dywan. Efektem jest brain drain, emigracja kapitału ludzkiego, który jest zbyt inteligentny by łyknąć zwykły PR.

O telewizji nie ma sensu mówić- w kraju w którym podlega ona pod polityków prawdziwa wolność słowa jest tylko w prasie. Telewizja i jej treści to wynik „prasowych walk”, bo tylko ten rynek jest wolny od politycznej kontroli, choć nie do końca, jak w przypadku „Reczpospolitej” mającej 49-% udział rządu w kapitale.

Gdybym wiedział jaka jest Polska widziana z tej warszawskiej perspektywy- , nigdy by mi przez głowę nie przeszła myśl powrotu z emigracji.

Ale no cóż, media sieją PR. Aby zrozumieć Polskę, trzeba przyjechać do Warszawy. Praga, Budapeszt, to europejska elegancja, Warszawa to azjatycki burdel, jarmark „Azja”. A ja siedzę w nim.

Jah Bless, i dwa razy pomyślcie czy wracać z emigracji jak już wyjedziecie.

Ostatnio tak sobie grzebałem po polskich forach dla rasta (jest ich trochę, na gronie jest kilka, w sieci są co najmniej ze 4, często przyklejone do forów o reggae etc). Ogólnie to w Polsce mało kto dobrze wie o co w rasta chodzi, ale na szczęście są tam (rzadcy) ludzie którzy chyba coś kminą.

Niestety nie wszystko: nawet sposób w jaki to określają ”rastafarianizm” świadczy o dziwnym poczuciu tego czym jest rasta, bo rastamani unikają jak mogą słów zakończonych na –izm, które wymyślili ludzie by stworzyć podziały w społeczeństwie poprzez –izmy i –schizmy. Słowa „rastafarianizm” unikają w szczególności, bo uważają że przezwyciężyli podziały. Ja tego „izmu” też nie trawię, ale niestety, ten słowny potwór żyje własnym życiem.

Najtrudniejszym testem dla różnych forumowych rastamanów jest przebrnięcie przez temat Haile Sellasie I. Na ogół mało kto słyszał o proroctwie Markusa Garveya:

„Spójrzcie na Afrykę, na koronację Czarnego Króla; on będzie Odkupicielem”.

Oczekiwanie na Mesjasza było wywołane przepowiedniami z Apokalipsy o przyjściu Mesjasza pod postacią Lwa Judy z rodu Dawida (Apokalipsa 5:5). Ruch Rastafari wg niektórych źródeł narodził się w momencie gdy żołnierze etiopskiej partyzantki pod wodzą Ras Abede Aregai obiecali nie ścinać włosów póki „Lew Judy”, cesarz Haile Selassie, nie wróci na tron.

Oto słowa jakie wypowiedział 225 Cesarz Etiopii, Król Królów i Pan Panów, Zwycięski Lew z Plemienia Judy, Haile Selassie I

„Musimy przestać mylić religię z duchowością. Religia to zbiór zasad, reguł i
rytuałów stworzonych przez ludzi których zamiarem była duchowa pomoc ludziom. Z
powodu ludzkiej niedoskonałości religia stała się skorumpowana, polityczna,
dzieląca, stała się narzędziem do walki o władzę. Duchowość to nie teologia albo
ideologia. To po prostu droga życia, czysta i pierwotna jak dana przez
Najwyższego. Duchowość to sieć łącząca nas z Najwyższym, z wszechświatem i do
siebie nawzajem!”

„Nikt nie powinien kwestionować wiary innych, bo żadna istota ludzka nie może
oceniać dróg Boga.”

„Póki filozofia która wywyższa jedną rasę a inną
poniża, nie zostanie ostatecznie i permanentnie skompromitowana i opuszczona,
póki nie będzie już obywateli pierwszej czy drugiej kategorii jakiejkolwiek
narodowości, kiedy kolor skóry człowieka nie będzie miał większego znaczenia niż
kolor jego oczu, i kiedy podstawowe prawa człowieka będą jednakowo gwarantowane
dla wszystkich bez względu na rasę; dopóki ten dzień nie nastąpi, marzenie o
światowym pokoju i światowym poczuciu obywatelstwa oraz o rządach światowej
moralności nie pozostanie niczym więcej jak krótkotrwałą ułudą, tropioną ale
nigdy nie osiągniętą.”

Nie wiem, jestem zmęczony tą dyskusją na różnych forach o tym, kim tak naprawdę był cesarz. Uważam że każdy musi to czuć na swój sposób i każdy ma prawo do własnej opinii. Nie ma sensu o tym rozmawiać i tworzyć nowe podziały starając się to ubrać w terminy i słowa, bo każdy to widzi na swój sposób. Ważne jest jednak by ludzie mieli choć trochę wiedzy jeśli chcą najeżdżać i krytykować to że ktoś jest rasta, i jeszcze w dodatku białym rasta, co szczególnie szokuje różnych kolorystów.

Ludziom brakuje szacunku. Wiele razy mi się zrobiło nieco smutno gdy zobaczyłem z jakim lekceważeniem pisali swoje posty krytykując rzeczy które są dla mnie cenne, a o których często wiedzą zbyt mało by móc mieć moralne prawo do ich krytyki. Ja uważnie czytałem o różnych filozofiach i religiach i droga rasta wydała mi się najwłaściwsza. Na koniec chciałbym zacytować Aldousa Huxley’a na którego cyctat trafiłem gdy zacząłem wieki temu grzebać po necie w poszukiwaniu czegoś o rasta. Cytat ten mocno na mnie wówczas wpłynął:

Hallelu-Jah.

Kiedyś, dawno temu, byłem konserwatywny w poglądach. Pamiętam, jak kiedyś uważałem że wszystko wiem najlepiej, że inni wokół mnie są głupsi, że są w błędzie, a tylko ja wiem najlepiej. Przy tym jak na swój wiek byłem dość oczytany, tak mnie ukształtowało dzieciństwo mola książkowego żyjącego w oddalonym domku na przedmieściach.

Dziś, z perspektywy czasu wiem że byłem, jak to mówią rastamani, „educated fool”, wykształconym głupkiem. Czego mi brakowało, i być może po dziś dzień brakuje, to życiowej pokory, umiejętności słuchania innych. Nawet dziś znów to wyszło na treningu sztuk walki.

Pamiętam, jak opuściłem rodzinny dom i przeniosłem się do internatu w wieku lat nastu. Konserwatywni rodzice wpoili mi pewien podział na złych i dobrych. Moi nowi koledzy z internatu byli właśnie tymi „złymi”, klęli tak że czerwieniłem się przy nich ze wstydu. Ale szybko okazali się być strasznie szczerymi i uczciwymi ludźmi. Cała nauka wpojona w rodzinie, że ludzie noszący sie tak i tak, ubierający takie a nie inne ciuchy są źli, wzięła w łeb.

Ja nagle z bycia „najmądrzejszym” doszedłem do strasznego wniosku, ile to radości straciłem mogąc mieć fajnych przyjaciół spośród osób które uważałem ongiś za „brudasów”, a w rzeczywistości byli to ciekawi i obyci ludzie, taka nastoletnia bohema. Miałem mało przyjaciół, nigdzie nie bywałem, po przyjściu ze szkoły siedziałem w domu.

Pamiętam, jak wówczas czytywałem konserwatywne gazety codzienne, przynoszone do domu przez ojca z biura. W wielkim skrócie, stało tam że jakaś część społeczeństwa, młodzieży, to brudasy, degeneraci. Pomiatałem więc nimi tak jak pomiatano nimi w koserwatywnej prasie codziennej, której publicyści rysowali linie podziału świata na dobrych i złych, mądrych i głupich. Dziś wiem, że swymi podziałami wprowadzali i może jeszcze wprowadzają ludzi w błąd.

Ten cały świat upadł jeszcze w gimnazjum i liceum, a potem odzedł w zapomnienie na studiach. W Internacie słuchaliśmy Paktofoniki o tym że „ja to ja to jasne jak dwa razy dwa”, że „fason swój dobieram sam jak staruszka korale”. Tak, dobrze pamiętam te słowa:

Przy takich słowach paliliśmy nasze pierwsze spliffy, poznawaliśmy się nawzajem. Lata później, na drugim roku studiów poznałem K., rastucha który nauczył mnie grać na bębnach, tańczyć, bawić się. Przez niego dowiedziałem się o rasta. Przedtem chodziłem do kościoła, traktowałem obrzędy jako obowiązek, a kościół jako miejsce gdzie jest Bóg. Modliłem się do złotego ołtarza, klepałem modlitwy jak zaklęcia mające dać mi pomyślność Boga. To było jakieś puste, za całymi tymi obrzędami nie było tego osobistego stosunku do siły wyższej, ktory poznałem dopiero przez rasta.

Dziś po prostu postępuję dobrze, chwalę Jah przez swoje postępowanie, bo Jah jest wszędzie, nie tylko w kościele. Jestem weganem od paru lat, nie piję nawet mleka. Jem wg typowej dla rastamanów diety Ital, żywię się orzechami, owocami, warzywami. Można przyrządzić tak pyszne potrawy że nijak nie dadzą się porównać z tą typową kuchnią, dużo tu kuchni indyjskiej, przypraw z całego świata.

Teraz, po latach, mam wrażenie że jestem normalnym człowiekiem. Jeżdżę na rowerze do downhillu, umiem jakieś podstawowe triki, nie zabiję się na hopce. W capoeirze już walczę tak że nie mogę siebie poznać. Dobrze czuję się z przyjaciółmi, wiem co jest fajne w życiu- muzyka, imprezy, przyjaciele, ale też dom, kochająca kobieta. Pomagam innym ile mogę, właśnie załatwiłem pracę i dałem moje stare ciuchy, namiot i kalimatę bezdomnemu 20-latkowi z mojego miasta, któremu jeszcze udaje się żyć z dala od systemu tej państwowej pomocy dla bezdomnych, dającej im wikt i opierunek, ale nie wędkę. Na razie dostał ciuchy jakich już nie noszę.

Polska jest dziwnym krajem, a zjeździłem całą Europę, byłem w kilkudziesięciu krajach, w kilku mieszkałem po rok i dłużej, poznając lokalne slangi. W Polsce młodzi ludzie są otwarci, pełni zaufania, uczciwi, ale nie da sę tego powiedzieć o tych starszych. Ci starsi nie pomagają innym i sobie nawzajem, często spotykałem się z odmową chcąc od nich coś otrzymać.

W Polsce jest wg mnie spisek gerontów przeciwko młodym. Wiele starszych osób nie wykonuje swojej pracy dobrze, są niedouczeni mimo zajmowania wysokich stanowisk, bo dostali się tam nie dzięki wiedzy, ale dzięki znajomościom i stażu pracy. To wynikiem ich kiepskiej pracy są zniszczone ulice, krzywe chodniki, zdezelowane tory, brzydkie parki. Ci ludzie mimo wysokich stanowisk są niedouczeni, i są egoistami którym nie zależy na tym by ludziom było lepiej. To przecież tacy niedouczeni, organiczeni urzędnicy w końcu rządzą tym krajem, to przez nich jest taka bieda i zacofanie.

Szkoda, że w Polsce nie mam tak bliskich przyjaciół jak we Francji czy w Niemczech. Tam chyba ludzie byli uczciwsi, bardziej bezinteresowni, i dużo bardziej szczerzy. W Polsce nawet młodzi ludzie nie potrafią obdarzyć przyjaciół pełnym zaufaniem. Jako społeczeństwo przed nami jeszcze długa droga. Cieszę się, że tak wielu młodych ludzi nią podąża, ufając bardziej muzykom niż politykom. To oni dziś są głosem za którym podążają miliony, nawet jeśli ich piosenek nie znajdziesz w sklepie to i tak każdy z mych znajomych je ma, one idą drugim obiegiem, podziemnym, jak za dawnego totalitaryzmu. Myślę sobie że dziś znów mamy totalitaryzm, tylko inny, miękki.

Szkoda, że tym krajem od lat rządzą ludzie wiedzący o ekonomii znacznie mniej niż każdy młody po dobrych studiach ekonomicznych (przecież słyszę ich pomysły), w związku z czym od lat drepczemy niemal w miejscu. Przykro mi, że niemal wszyscy najmądrzejsi młodzi ludzie w tym kraju, jakich znam, uciekli za granicę, ale rozumiem to. Przykre jest też to, że nawet mimo swojej emigracji dalej nie mają szansy się włączyć w życie publiczne, które po prostu nie jest otwarte na młodych i ich zdanie. W mediach są obecni niemal tylko politycy, a gdzie głos zwykłych ludzi? Gdzie głos nas, młodych, z których każdy jest przecież inny? W moim mieście wszystkie w zasadzie media są upolitycznione- lokalne radio, prasa, telewizja to już w ogóle: wszystko to przejęli politycy. Wręcz to oni rządzą lokalnym publicznym radiem i telewizją. Ja nie oglądam tych audycji, nawet nie mam telewizora.

Nikogo nie chcę pouczać, myślę że ludzie sami wybierają jak chcą żyć, szkoda tylko że odbiera im się możliwości wyboru, ja na przykład o swoim sposobie życia wyczytałem w Internecie, po angielsku. Po poznaniu tej kultury czy filozofii wiem że od pieniędzy wolę przyjaciół, muzykę, rodzinę. W Anglii, gdzie mieszkałem, każdy mógł o rasta, i wielu innych wiarach, usłyszeć w radio, było mnóstwo pirackich stacji radiowych. U nas w ogóle chyba trzeba zacząć od mediów, od edukacji ludzi jak być obywatelami, jak wyrażać swoje zdanie, by myśleć o demokracji. Tej lekcji jako społeczeństwo nie przerobiliśmy. Wokół mnie widzę mnóstwo pasywnych ludzi- nie wiem czy to dlatego że są innej wiary, czy to dlatego że nie wiedzą, a może nie wierzą, że mogą coś zmienić?

Polskaliberalna.net
Serdecznie zaprasza
na I imprezę z cyklu
„Spotkania Liberałów”,
która odbędzie się
w niedzielę, 9 listopada 2008
o godz. 18 w klubie „Mandala”

Program:

I panel dyskusyjny: „Media niezależne. Nowa gazeta? Nowy portal internetowy?”
projekt niezależnych mediów. 10 minut wprowadzenia, 20 minut dyskusji
przedstawiciel Krytyki Politycznej
II panel dyskusyjny: „Liberałowie w Polsce. Historia i tradycje”
Trendy liberalne do roku 1919.
Arianie - pierwszy polscy soc-liberałowie. Liberalizm ekonomiczny w okresie międzywojennym
Bracia Niemojowscy – w poszukiwaniu patronów ruchu liberalnego.

III panel dyskusyjny: „Socjalliberalizm, ordoliberalizm czy szkoła austriacka?”
Wprowadzenie: Zawodności rynku, teorie monopoli naturalnych, efekty zewnętrzne, rynki płytkie, regulacja rynku versus idee gospodarcze w polskiej polityce
Podsumowanie dyskusji

od 21 taneczna impreza integracyjna

wstęp wolny

„Rastafarianie”- muzyczne subkultury XX wieku

Jedną z nierozerwalnych i integralnych cech ruchu Rastafari, rastafarianizmu, czy tez subkultury Rastafari jest związek z kontynentem afrykańskim. Błędnym jest pogląd iż subkultura ma tylko i wyłącznie jamajski rodowód. Należy zaznaczyć, że Rastafari w porównaniu do innych subkultur i ruchów ma silne wątki religijne i wręcz w pewnym sensie jest nie tyle wiarą co drogą życia. Sami Rasta mówią o nim jako „spiritual consciousness”, czyli „duchowa świadomość”.

Rasta jest silnie związane z Afryką, właśnie tam nalezy upatrywać korzeni tej kultury i subkultury. Rasta jako subkultura rozwinęła się i rozwija głownie na Jamajce. Jamajka, jako wyspa odkryta została jeszcze za czasów Krzysztofa Kolumba i przez jego samego nazwana Santiago. Jako pierwsza została skolonizowana przez Hiszpanów roku 1494. Natomiast już w roku 1655 w ciągu zaledwie kilkunastu dni zajęły tą wyspę flota i wojsko angielskie. Od tamtego czasu Jamajka niejako zostaje pod władaniem Wielkiej Brytanii. Uzyskuje w roku 1962 niepodległość i zostaje oficjalnie przyjęta do Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Na jej czele stoi królowa Wielkiej Brytanii Elżbieta II, jednakże sama Jamajka jest reprezentowana przez generalnego gubernatora.
Przyjrzyjmy się zatem samemu nurtowi Rasta. Jak wspomniane było wcześniej subkultura Rasta nierozerwalnie związana jest z Afryką, ponieważ większość niewolników przesiedlonych na Jamajkę pochodziła z Afryki, głównie z Afryki Środkowej. Dlatego też tak wiele dzisiaj kultura ta czerpie z kultury kontynentu Afrykańskiego.

Jednym z współtwórców kultury Rastafari był Marcus Garvey. Urodzony na Jamajce duchowny, który walczył za równouprawnieniem Afroamerykanów między innymi w Stanach Zjednoczonych, to on pierwszy stworzył podstawowe elementy i prawdy całego nurtu Rasta. Garvey jako pierwszy mówił o tym by powrócić do korzeni, do kultury przodków. Często podróżował właśnie do Afryki, podczas jednej z wizyt poznał tam Ras Tafariego jeszcze zanim na dobre nie zasiadł na tronie etiopskim.

Od imienia przywódcy etiopskiego Ras Tafari Makonenna wzięła się sama nazwa tego nurtu. Po wybraniu Ras Tafariego na tron Cesarstwa Etiopii przyjął on imię Haile Selassie I, Wybraniec Boży, Zwycięski Lew Plemienia Judy. Jak sami Rasta twierdzą był ostatnim panującym z potomków linii biblijnego króla Dawida. Obecnie Haile Selassie jest uważany przez Rasta jako symbol ich kultury.

Co więcej, część z nich uznaje że jest mesjaszem biblijnym, który ma przynieść boży ład na Ziemi. To właśnie dzięki niemu ma zapanować pokój. Zaprowadzi ich Zionu (Syjonu) - Ziemi Obiecanej, czyli Etiopii. Miało to przynieść uwolnienie się z niewoli, takim zniewoleniem dla nich był niewątpliwie rasizm. Cesarz Haile Selassie głosił, że pokój na świecie zapanuje wtedy, gdy kolor ludzkiej skóry nie będzie miał większego znaczenia niż kolor oczu.

Etiopscy członkowie Rastafari z jednej strony wywodzą się od falaszy, czyli czarnoskórych wyznawców judaizmu, którzy żyli i mieszkali w pewnej izolacji i odosobnieniu od reszty Żydów. Z drugiej zaś część rasta szczególnie z Etiopii i z Jamajki uważają, że ruch ten i przede wszystkim religia jest kościołem wschodnio-chrześcijańskim. W USA natomiast niektórzy rastafarianie uważają widzą swój ruch jako protestancki, z kolei jeszcze inni ze są katolikami, ale nieuznającymi autorytetu samego Watykanu i Rzymu.

Podobieństwa w kultywowaniu religii rasta w szczególności na Jamajce i w Etiopii są zasięgnięte z judaizmu, a częściowo z chrześcijaństwa etiopskiego (Kościoła Koptyjskiego). Jednym ze znaczących elementów religijnych jest kult animistyczny oraz niektóre wierzenia hinduskie. Wszystkie te elementy życia i kultury zostały przeniesione na wyspę Jamajkę przez niewolników, którzy byli sprowadzani na różne plantacje i uprawy. Na podstawie takiej różnorodności powstała całkiem nowa kultura i religia.

Gdy mówi się o rasta pojawiają się terminy kluczowe dla tego ruchu choćby pojęcia Zionu (Syjonu) i Babilonu. Pierwsze z nich oznacza dla rastafarian Ziemię Obiecaną. Kraj obiecany przez samego Boga, Stwórcy (Jah) dla narodu wybranego. Dla rasta taką ziemią obiecaną jest Afryka. Drugim natomiast pojęciem jest „Babilon”, w ideologii rasta kojarzony z zepsuciem, upadkiem zasad moralnych, wyzyskiem, niesprawiedliwością.

W Piśmie Świętym miasto Babilon zostało ukazane, jako miejsce, w którym pieniądz stoi najwyżej w hierarchii wartości mieszkańców, w którym panuje wszechogarniający wyzysk i chęć posiadania. Właśnie to spowodowało, że Babilon upadł. Dlatego też dla wielu rastafarian Babilon to ucieleśnienie wszelkiego zła tego świata, symbol upadku zasad moralnych i wszechogarniającej pogoni za dobrami materialnymi.

Nie można mówić o rasta, nie wspominając o muzyce, bo jednak ona stanowi główny nośnik przesłania, filozofii rasta. To właśnie muzyka staje się jej nieodzownym elementem, a dla niektórych nawet samą filozofią. I znów jak w przypadku samej ideologii i religii, sama muzyka silnie odzwierciedla korzenie afrykańskie i staje się też jej wzorcem.

Muzyka afrykańska charakteryzuje się m.in. wykorzystaniem bębnów, stąd właśnie tradycja zwana „nyabinghi”, religijny rytuał rasta, którego głównym elementem właśnie stanowił transowy rytm bębnów, przy którym odprawiano modły i nabożeństwa.

Muzyka, która obecnie najbardziej kojarzy się z kulturą Rastafari to muzyka reggae. Muzyka ta łączy w sobie nie tylko odniesienia do muzyki afrykańskiej. Reggae jest połączeniem wielu odmian muzycznych oraz kulturowych. Odniesienia i wpływy są różnorodne: od Ameryki Południowej – samba, rumba, salsa, poprzez indyjskie raga, ale również soca, ska, calypso, blues, rocksteady, manto i inne brzmienia karaibskie. Generalnie muzyka reggae przechodziła różne stadia ewolucji. Początkowo było to nyabinghi, później mento, aż do ska i rockstady.

Co oznacza słowo reggae? Podawane są różne wersje znaczeń tego słowa. Jedne mówią o tym ze jest to muzyka tworzona „dla króla” i z myślą o nim, czyli o Bogu. Inne natomiast źródła podają ze słowo to wywodzi się od słowa regga odwołujących się od jednego plemion, czy też streggae oznaczające w jamajskim slangu prostytutkę.

Jednakże jak byśmy nie nazywali i dodawali znaczeń tej muzyce chodzi o jej rytm i nowatorskie brzmienie. Sama muzyka rozwinęła się na Jamajce w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych na ulicach Kingston. Działały tam rożne soundsystemy, które różniły się bardzo od obecnych. Byli to ludzie, którzy dysponowali zasobami płyt, mieli przenośny sprzęt potrzebny do odtwarzania muzyki i mogli puszczać muzykę właśnie na ulicach miast. Były to działania społeczne mające na celu przybliżenie ludziom muzyki z najuboższych środowisk.

Muzyka reggae, nim przeszła ewolucję, różniła się od tej znanej nam teraz. Początkowo na Jamajce dominującymi stylami były blues, rhythm, soul. Wtedy to największym powodzeniem na wyspie cieszyły się między innymi takie zespoły jak The Platters, Fats Domino, The Coasters. W tym miej więcej okresie powstało w pełni profesjonalne studio- założone przez Clementa Dodda „Studio One”. Z czasem zapotrzebowanie na lokalnych artystów zaczęło rosnąć. Poszukiwania coraz to nowego oblicza muzyki i nowych trendów doprowadziła do pojawienia się muzyki ska łączącej w sobie niektóre odmiany muzyczne grane na Jamajce.

Dla rozwoju muzyki na samej Jamajce duży wpływ miał „Festiwal Jamajki” organizowany i wspomagany przez ówczesnego premiera Edwarda Sagę. Dlatego też wraz pojawieniem się festiwalu wzrastało poczucie narodowej dumy i patriotyzmu, ponieważ większość piosenek ukazywanych i prezentowanych miała właśnie mówić o patriotyzmie i o samej Jamajce. Po odzyskaniu przez Jamajkę niepodległości powoli do swojego kraju zaczęli wracać muzycy i artyści, którzy żyli na emigracji. Ludzie ci na nowo zaczęli rozwijać muzykę ska, oprócz tego na samej Jamajce pojawiło się wiele nowych gwiazd, między innymi The Wailing Wailers.

Za sprawą bębniarskich rytmów nyabinghi część lokalnej muzyki związała się ideologicznie z rastafarianizmem i stała się nośnikiem tegoż przekazu i idei płynących z tego przesłania. Wkrótce po tym, jak coraz więcej muzyków zaczęło śmielej wchodzić do studia by eksperymentować z brzmieniem i stylem w muzyce, powstało rockstady. To właśnie w tym gatunku pierwsze numery zawędrowały na wysokie miejsca list przebojów nie tylko na Jamajce, ale między innymi w Wielkiej Brytanii.

W tym samym roku (1967) powstaje pierwszy utwór reggae. W roku 1964 powstaje pierwszy kolektyw Roberta Nesta Marleya – Wailing Wailers, w którego skład wchodziły późniejsze gwiazdy reggae jak Peter Tosh, Bunny Wailers i oczywiście sam Bob Marley.

Jeśli mowa o rozwoju muzyki jamajskiej czy ogólnie rzecz biorąc reggae należy wspomnieć o stylu dub- jest to pochodna reggae w bardziej elektronicznej formie, będącej niejako transową stroną reggae. Technika nagrania dub nie skupia się na oryginalnym utworze, lecz na pewnym jego elemencie. Często dub jest wykorzystywany przez dj-ów do swoich nagrań, podkładów czy linii wokalnej.

Obecnie natomiast pojawił się jeszcze jeden styl odnoszący się do kultury rasta i muzyki reggae: jest to ragga-jungle, które jest czysto elektroniczną forma przekazu i treści rasta. Wzięło się to niejako stąd że w latach dziewięćdziesiątych niektórym Jamajczykom do przekazu ideologii rasta nie wystarczała wolniejsza muzyka reggae, potrzebowali nowych doznań. Jak się mówi teraz, raggajungle jest to odpowiedź Jamajczyków, rastamanów na dźwięki elektroniczne/klubowe grane obecnie. Charakteryzuje się on szybkim elektronicznym bitem, przeplatanym przez wokale i melodię jamajsko-afrykańską.

Gdy mówimy o subkulturze, czy też już o samej kulturze rasta musimy wspomnieć o pewnych istotnych elementach, które są nieodłączne. Mianowicie o pewnych symbolach czy nawet o specyfice języka, który się przewija, gdy mówimy o rasta. Znakiem rozpoznawczym Rasta jest trójkolor. Tymi trzema kolorami są: czerwony, żółty i zielony symbolizujące: krew przelaną za Afrykę (czerwony), piasek, lub też złoto skradzione przez kolonistów (żółty), oraz zielony oznaczający spokojną krainę, jaką jest Afryka. Wszystkie te trzy kolory tworzą flagę Etiopii, ale też wielu innych krajów Afrykańskich mających na swojej fladze właśnie takie barwy. Nie sposób pomijnąć innego symbolu, Lwa z plemienia Judy. Symbolizuje on siłę, moc samego przywódcy Jah oraz samego cesarza Ras Tafariego.

Jeśli się mówi ze każda subkultura ma swój narkotyk, to tym narkotykiem dla rasta będą z pewnością marihuana. Palenie marihuany stało się pewnym aktem a nawet sakramentem życia religijnego. Roślinę ta prawdopodobnie przywieźli na Jamajkę niewolnicy hinduscy. Samo palenie marihuany i jego słuszność próbuje się potwierdzić cytatami i samą biblią. Stosowana jest przy kontemplacji i modlitwie by jak by w pełnej harmonii połączyć się ze stwórcą Jah. To właśnie ona otwiera umysł i skłania do głębokiej refleksji, pozwala dostrzegać rzeczy na pierwszy rzut niedostrzegalne. Rasta wierzą, zatem ze marihuana jest biblijnym „Drzewem Życia”.

Kolejnym elementem rozpoznawczym rastafarian są dredy (dready), są to poskręcane i utapirowane pasma włosów swoim kształcie przypominające pręty. Dredów nie można rozplatać w żaden sposób, jedynym sposobem by się ich pozbyć jest zupełne ich ścięcie. Jakie znaczenie mają dredy? Otóż w wierzeniach, rastafarian dredy przypominają grzywę lwa będącego symbolem rasta. Noszący dredy ma wpłynąć na innych i wywołać lęk, ma różnić się od ludzi żyjących w Babilonie, i ma świadczyć o strachu do samego boga Jah. Fryzura znana jest od tysiącleci, pierwotni ludzie stosowali właśnie tą fryzurę. Oczywiście nie było sposobu na obcięcie włosów, ani na ich uczesanie. Obecnie fryzura znana jest na całym świecie i stosowana w przeróżnych kulturach i zakamarkach naszego globu.

Kultura rasta oddziaływała na różne kraje na świecie, między innymi także w Polsce. Swego czasu nasz kraj był największym zapleczem muzyki reggae po Jamajce i Wielkiej Brytanii. A wszystko zaczęło się w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. W tedy to pierwszym zespołem, w którym przewijała się muzyka jamajska była Brygada Kryzys w składzie której pojawił się Robert Brylewski oraz Tomasz Lipiński, którzy później współtworzyli pierwszy zespół reggae, późniejszą legendę sceny – Izrael.

Prawie wszystkie kapele tworzące w tamtym czasie właśnie ta muzykę wywodziły się ze sceny punk-rocka. Nie było przypadkiem, iż fani szybko zaakceptowali właśnie taką muzykę. Teksty mówiące o Babilonie, jako systemie, który zniewala ludzi i nie pozwala im żyć w wolności, sprawdził się w realiach Polski Ludowej w systemie komunistycznym. Jednakże społeczna popularność tej muzyki nie przekładała się medialnie i była spychana poniekąd na margines, pojawiała się tylko przy festiwalach punkowych.

W późniejszym okresie grupy te miały coraz więcej do powiedzenia i pojawiały się już pierwsze płyty zespołów, na różnych organizowanych festiwalach muzyka reggae miała swój czas, a niekiedy nawet całe dnie, w których twórczość mogła być pokazywana fanom. W latach dziewięćdziesiątych muzyka reggae w Polsce załamała się i stawała się coraz mniej popularna, lecz pod koniec właśnie lat dziewięćdziesiątych przeżywała ponowny rozkwit. Obecnie muzyka reggae przeżywa drugą młodość, i staje się z dnia na dzień coraz bardziej popularna, prezentowana jest nowa jakość zespołów oraz brzmień.

Jeśli patrzy się na różne subkultury, lub na różne modele subkultur z pewnością rastafarianie nie są stricte ruchem młodzieżowym, był to ruch ogólno- społeczny niezależny od wieku i nie tworzyli go tylko zbuntowani młodzi ludzie. Byli to ludzie wywodzący się z klasy robotniczej.

W dzisiejszych czasach muzyka coraz rzadziej kojarzy się z daną subkultura i niekoniecznie wygląd zewnętrzny musi odzwierciedlać to, iż ktoś słucha takiej muzyki na jaką wygląda. Tak samo w przypadku rastafarian niekoniecznie dredy i słuchanie muzyki reggae musi być wyznacznikiem bycia rasta. Tę tezę potwierdza muzyk, piosenkarz Pablopavo ze znanej Warszawskiej formacji reggowej Vavamuffin w piosence Reggaemann śpiewa:

Te słowa i ten tekst potwierdza dwie tezy. Po pierwsze muzyka reggae silnie oddziaływuje na kulturę rasta i jest bardzo silnie z nią związana i nie jest się w stanie oddzielić czy tez odseparować. Zawsze będą odniesienia do złowrogiego Babilonu czy tez samego nurtu rasta, oraz korzeni (roots).

Po drugie jak było wspomniane w teksie ludzie słuchający reggae nie koniecznie muszą się utożsamiać się z całym nurtem rasta. Na twórców którzy naśladują czarnych wykonawców, mówi się jako „wigger” czyli tych co naśladujących we wszystkich aspektach czarnoskórych, począwszy od wyglądu, przez muzykę, po sposób bycia.

Dlatego też niektórzy maja przeświadczenie ze czarny będzie tylko niedoścignionym wzorcem dla białego człowieka. Jak mawiał sam Bob Marley muzyka którą on tworzy nie jest przeznaczona tylko dla czarnych, ale też dla białych. Nie wyznaczał przy tym żadnych podziałów na wiarę czy kolor skóry. Sztandarowym hasłami jakimi się posługiwał Marley były „ One Love” i „ Peace & Love” To właśnie te hasła miały na celu uświadomić, że muzyka tworzona przez niego jest tworzona dla wszystkich i nie będzie żadnych podziałów. Muzyka powinna łączyć, a nie dzielić ludzi, sprawić że ludzie się będą cieszyć, radować. Muzyka powinna dawać pewne wskazówki i obligować do lepszego życia. Odzwierciedleniem takiego przesłania jest właśnie ruch Rastafari

Taka kuchnia sprowadza się do duszenia warzyw- to one są sosami, tą esencją smaku. Bardzo dużo jest tu warzyw strączkowych mających najwięcej białka. Głównym składnikiem jest cieciorka, ciecierzyca, ongiś jeden z podstawowych składników jedzenia dawnych naszych polskich przodków. Oprócz tego różne fasole, sorgo, soczewicę, groszek mrożony, z rzadka soja. Do tego duszone marchewki, buraki, pomidory, oliwki, pieczarki, papryki, brokuły, brukselka, pory, cebule, oberżyny, cukinie, ser tofu. Jest tu zawsze wkrajana jedna lub dwie ostre papryczki. Z kilkunastu warzyw wychodzi wielka patelnia wielowarzywnego ratatuj (ratatoullie).

Weganin musi uważać na odpowiednią ilość białka, szczególnie gdy intensywnie trenuje sport. Czyli je przede wszystkim warzywa strączkowe i ser tofu. Do tego żelazo, głównie z buraków i brokułów. Te warzywa są w zasadzie obowiązkowe.

Wielu potraw ugotować nie mogę. Kupiłem tamarind (takie strąki), ale nie mogę nigdzie znaleźć gorczycy aby przygotować jedną z najpyszniejszych potraw na ziemi jakiej nauczyła mnie "przy kości" hinduska z którą mieszkałem w Anglii.

Gotuję zupy, gęste, raczej takie Eintopfy, jednodaniówki, ostatnio np. z botwinką. Do tego dochodzą sałatki- z sałaty z kiełkami rzodkiewki czy fasoli mung, kawałkami sera tofu, fasolą albo z zielonym groszkiem. Z oliwkami, pomidorami sałatkowymi, różnymi rodzajami sałat- np. listkami buraków, rukolą etc. W zimie jem też orzechy.

Do tego dochodzą owoce- praktycznie wszystkie, choć te egzotyczne w Polsce wciąż są bardzo drogie- ananasy, świeże figi, marakuje- wszystko to jest wciąż kilkakrotnie droższe niż na zachodzie Europy: tu nie ma ananasów za 2 złote ani 4 marakui za funta- jedna marakuja kosztuje aż 8 złoty, ośmiokrotnie więcej! Jest to przykre, bo owoce te są bardzo zdrowe. Piję też sporo lemoniady, po prostu wody zmieszanej z wyciśniętym sokiem z limonek. Jeśli się dziwicie że ktoś kupuje skrzynkę limonek miesięcznie, to ja to robię. Ponadto piję herbaty owocowe. Gdy przejdzecie na weganizm, to nagle dostrzeżenie w sklepach półki pełne dziwnych produktów, nie zawsze droższych, ale przeznaczonych dla nich. Dostrzeżecie w barach wegetariańskich wegańskie ciastka, szarlotki, i pewien wybór wegańskich potraw.Turcy sprzedają w kebabach także falafele- smażone placko-kulki z ciecierzycy. Wegańska wersja kebabu.

Na początku oczywiście było źle, bo nie wiedziałem czym zastępować mięso, ale potem nauczyłem się. Trenuję sport, jestem chyba dość silny, jak to dziś koleżanka powiedziała, napakowany. Mogę zrobić sto pompek na samych rękach, z nogami pionowo wyprostowanymi na ścianie, zresztą tak trenujemy. Na początku, kilka lat temu nie mogłem zrobić ani jednej! Tężyzna fizyczna wg mnie jest efektem ćwiczeń a nie tylko odżywiania. Wegetarianinem a potem weganem jestem w sumie już ponad dekadę. Przyszło to trochę z inną wiarą, a trochę z innymi poglądami na świat. Wegetarianie mówią że dieta wegetariańska zmienia świadomość ludzi. Myślę że sporo w tym prawdy, sam widzę jak bardzo się zmieniłem po zmianie diety.

Arka- tak rzekomo ma wyglądać